(سبەی):
سازدانی: بەهادین
یوسف
بەڕێوەبەری گشتی
باجەکان رایگەیاند: بڕیارە نوێیەکانی وەرگرتنی باج بۆ بەرجەستەکردنی دادپەروەرییە
و رێگریی دەکات لەوەی دەوڵەمەندەکان دەوڵەمەندتر بن و هەژارەکان هەژارتربن.
د.کەمال تەیب
وەرتی، بەڕێوەبەری گشتی باجەکان و خانوبەرەی میری لە وەزارەتی دارایی و ئابوری لە
چاوپێکەوتنێکی تایبەتدا لەگەڵ (سبەی) وردەکاریی بڕیارە نوێیەکانی بۆ وەرگرتنی باج
و رسومات خستەڕو و ئاماژەی بەوەکرد؛ هەمو بڕیارە نوێیەکان لە بەرژەوەندى خەڵک و
چینى هەژارە، هەموى وەرگرتنەوەى پارەیە لە دەوڵەمەندە گەورەکان و گەڕاندنەوەیەتى
بۆ خەزێنەى دەوڵەت و دابینکردنی موچە و دوبارە دابەشکردنەوەیەتى بەسەر سێکتەرە
جیاوازەکانى حکومەتى هەرێمى کوردستان و خزمەتگوزارییە سەرەتاییەکاندا.
سبەی: لەسەر
داواکاریی وەزارەتی دارایی، ئەنجومەنی وەزیران بڕیاری ژمارە (96)ی ساڵی (2021)ی
دەرکرد کە لە (13) خاڵ پێکهاتوە بۆ وەرگرتنی باج و رسومات، ئەو بڕیارە وا لەناو
خەڵکدا لێکدەدرێتەوە کە لەبەرژەوەندی ئەواندا نییە و رێگەیەکی دیکەیە بۆ ئەوەی
حکومەت باجی زیاتریان بەسەردا بسەپێنێت؟
کەمال وەرتی: بابەتى
رێکخستنەوەى سیستمى باج بەرنامەى کابینەى نۆیەمە و بەرنامەى هەمو حیزبەکانە لە
پڕۆسەى هەڵبژاردن کە بەڵێنیان بە خەڵک دابو، رێکخستنەوەى باج و دادپەروەری و
کەمکردنەوەى جیاوازى چینایەتى و رێگرییکردن لە دەوڵەمەندبونى دەوڵەمەندە گەورەکان
و وەرگرتنەوەى ئەو مافانەیە لەلایانە دەوڵەتەوە، ئیتر کۆمپانیاکانى گەیاندنە،
کۆمپانیاکانى ئینتەرنێتە، کۆمپانیاکانى نەوتە، زۆرجار باس دەکرێت بۆچی
کۆمپانیاکانى نەوت بۆ باج نادەن؟ کۆمپانیاى بیانى بۆ باج نادات؟ لە ئۆتێل و لە
چێشتخانە چوار ئەستێرەکان ئەوانە بۆ باج نەدەن، وەرگرتنى باج لە کۆمپانیاکانى وەبەرهێنان
ئەوانە کە ئێمە دوجار پارێزگاریان لێ دەکەین هەم لە خاڵە سنورییەکان ناهێڵین کەرەستە
داخڵ ببێت و ئەو کەرەستانەشی ئەوان هاوردەی دەکەن باج و گومرگیان لێ وەرناگرین. لە
هەمانکاتدا لە ناوخۆش (10) ساڵ لە بانک دەیانبەخشین ئەوە وایکردوە جیاوازییەکى زۆر
دروست ببێت بۆ یە چیمەنتۆ (25) تا (30) هەزار گرانترە لە ئێران و تورکیا، تۆنێک
شیش (200) دۆلار گرانترە، بەوەش هەر دەوڵەمەند دەوڵەمەندتر دەبێت و هەژاریش
هەژارتر دەبێت و حکومەتیش قاسەکەى بەتاڵە.
سبەی: جگە لە
کۆمپانیا ناوخۆیی و بیانییەکان کە باستکرد، بابەتێکی دیکە وەرگرتنی باجە لە ئۆتۆمبێل، باج لەکام
ئۆتۆمبێلە تایبەتانە وەردەگیرێت؟
کەمال وەرتی: باج
لە ئۆتۆمبێلى گرانبەها وەردەگیرێت، ئەو ئۆتۆمبێلانەى کە نرخەکانیان لە سەرو (50000)
دۆلارەوەیە بۆ (15) و (20) دەفتەر، زۆربەی سەرمایەی ئەم وڵاتە بوە بە ئاسن، لەبەر
ئەوەیشە حکومەت سودمەند نابێت لە کاتێکدا لە زۆربەی وڵاتانی جیهان ئەو باجە هەیە.
سبەی: خەڵک دەڵێت
ئێمە باجى ژینگە و رێگاوبانی ئۆتۆمبێل دەدەین بۆچى دەبێت جارێکی دیکەش باجى ئۆتۆمبێلی
تایبەت بدەین؟
کەمال وەرتی: ئەوە
باجى خوشگوزەرانی و کەمالیاتە لە هەمو دنیا و زۆربەى وڵاتان هەیە و لە وڵاتەکانى دەوروپشتمان
وەک سوریا و تورکیا هەیە ئەوەى باس دەکرێت باج و رسومانی رێگاوبان جیاوازە لە باج،
ئەوەی بەپێی بڕیارە نوێیەکە وەردەگیرێت باجى خۆشگوزەرانییە و بۆ هەژار نییە و
خواستى هەژارە ئەو ئۆتۆمبێلە گرانبەهایانە بە بەردەمى هەژاردا دێن و دەچن بە جۆرێک
لە جۆرەکان هەژار هەست بە ئەمانەت نەکات و بڵێت ئەوە ماڵى منە بەدەستی ئەوانەوە، ئەو
کەسانەى ئەو جۆرە ئۆتۆمبێلەیان هەیە دەبێت بڕە پارەیەک بدەن کە کاریگەریى ئەوتۆی
نابێت لەسەریان و بۆ حکومەتیش زۆر دەکات و سەرچاوەیەکى داهاتى باشە و هەمو ئەو بابەتانە
هەریەکە و لە شوێنى خۆى رێکبخرێتەوە و ئەوەش دەرهاویشتەى ئیجابى دەبێت لەسەر دەوڵەت.
سبەی: وەک ئاماژەت پێکرد کە لە بودجەى هەرێمی کوردستان بەشێکی ئەو خاڵانە جێگای
دەکرێتەوە، بەڵام هیچ پێوەرێک دانراوە کە نرخى ئۆتۆمبێلەکە چەند بێت و مۆدێلى چەند
بێت؟
کەمال وەرتی: بەپێی بریارەکە میکانیزم و بنەماکان لەنێوان وەزارەتى دارایی
و وەزارەتى ناوخۆ دادەنرێت، بۆ ئەوەش لەگەڵ
ژمارەیەک راوێژکار و خەڵکى پسپۆڕ و تایبەتمەند لەسەر ئەو بابەتە دادەنیشین و لەگەڵ وەزارەتى ناوخۆ لە نزیکترین
کات دەگەینە شێوەیەکى گونجاو بۆ ئەوەى میکانیزمێکى وا دابنێین بە هیچ جۆرێک ئۆتۆمبێلى
خەڵکى مامناوەند و هەژار ئەو بڕیارە نەیگرێتەوە، دڵنیایی دەدەینە خەڵکى کوردستان لەوبارەیەوە،
دڵنیاشمان کردونەتەوە تەنها ئۆتۆمبێلى گرانبەها دەگرێتەوە.
سبەی: ئەوە لەبارەی باجی سەر ئۆتۆمبێلی گرانبەهاوە، ئەی باجەکانی دیکە چۆن
خزمەتی چینی موچەخۆر و هەژار دەکات؟
کەمال وەرتی: باجەکانى
دیکەش هەمو ئەو یاسایانەى کە هەموى لە بەرژەوەندى خەڵکە لەبەرئەوەى خەڵکی هەژار و
موچەی مانگانەی پێنادرێت، ئەگەر ئەو خاڵانە هەموى رێکبخرێتەوە ئێمە دەتوانین لە
چەند مانگى ئایندە بەلایەنى کەمەوە بتوانین بەبێ لێبڕین موچەى خۆمان بدەین، ئێستا
کە بە لێبڕینیشەوە ناتوانین موچە دابین بکەین ئەگەر ئەو چاکسازییانە هەموى بکرێت
لە گومرگ لە باج لە نەوت ئێمە دەتوانین موچەى خۆمان بدەین و لەسەر پێى خۆمان
بوەستین ئەوەش لە بەرژەوەندى خەڵکە و ئیتر دەوڵەمەند دەوڵەمەندتر و هەژار هەژارتر
نابێت.
تاکەى کۆمپانیاکان
بودجەى ساڵانەیان ساختە بێت بۆ رێگرى ناکرێت لەوەی ئەوان دەیکەن هەمو ئەو بڕیارانە
بە دڵنیاییەوە دەتوانم بیڵێم لە بەرژەوەندى خەڵک و چینى هەژارە، چونکە ئەولەویەتى
حکومەت ئێستا دابینکردنى موچەى فەرمانبەرانە و ئەوەش ئاسان نییە دەبێت داهاتەکان
رێکبخرێنەوە، ناکرێت هاوڵاتییەکى هەرێمى کوردستان لێرە باج بدات و باجەکە بچێتەوە
خەزێنەى فیدراڵی و ئەوانیش هیچ موچە و بودجەیەکت بۆ دابین نەکات و شتى وا لە هیچ
دونیایەک نییە و لە هیچ وڵاتێکى فیدراڵى ئەو سیستمە پەیڕەو ناکرێت.
*وەک ئاماژەت پێدا
کۆمپانیاکانى گەیاندن و ئینتەرنێت و کۆمپانیاکانى بوارى نەوت و سکیوریتى و
خزمەتگوزارى پێشتر باجیا نەداوە یان چۆن باجیان داوە تا حکومەت ناچار بوە ئەو
بریارە دەربکات و رێکارەکان ورد بکاتەوە؟
کەمال وەرتی: ئەو باجەی لە بودجەى فیدراڵى لە ساڵى (2015)ـەوە جێگیرکراوە، باجى فرۆشتنی
کۆمپانیاکانى مۆبایلە لە بەغدا دەدرێت، بەڵام کۆمپانیای کۆڕەک لە ساڵانی (2015) تا
(2019) لە هەرێم داویەتى و دواى ئەوە بردویەتییەوە بۆ بەغدا دواتر لە بەغدا سکاڵاى
تۆمارکردوە ئێستا دۆسیەکە لە دادگایە، ئێمە داوا دەکەین بەشداربوانى هەرێمى
کوردستان کە لێرە ئەو پارەیە دەدەنە کۆمپانیاکان ئەو پارەیە بگەڕێننەوە و مافى
هاوڵاتیانی خەڵکى کوردستانە و بۆ ئەوان بگەڕێتەوە بۆچی باج بچێتە بەغدا لە کاتێکدا
بەغدا ئامادەنەبێت موچە و شایشتەى دارایی هەرێمى کوردستان بنێرێت، هەمو بڕیارەکانى
دیکەش لە بەرژەوەندى خەڵک و چینى هەژارە، هەموى وەرگرتنەوەى پارەیە لە دەوڵەمەندە
گەورەکان و گەڕاندنەوەیەتى بۆ خەزێنەى دەوڵەت و دوبارە دابەشکردنەوەیەتى بەسەر
سێکتەرە جیاوازەکانى حکومەتى هەرێمى کوردستان و خزمەتگوزارییە سەرەتاییەکانندا.
سبەی: ئێستا ترسێک
هەیە لەوەی ئەگەر باجی زیاتر بخریتە سەر کۆمپانیاکانى ئینتەرنێت و گەیاندن هاوشێوەی
جارى پێشو ئەو باجە لە خەڵک وەردەگرنەوە، وەک چۆن پێشتر راستەوخۆ نرخی کارتی
مۆبایل و پەیوەندییان گران کرد؟
کەمال وەرتی: ئێمە دەمانەوێت ئەو پارەیەى دەچێتە بەغدا وەربگیرێتەوە، نرخی ئینتەرنێت
کارى کۆمپانیایە و دەبێت خۆى رێک بخاتەوە و وەک بەغداى لێبکات، لێرە کارتەکان بە
چەندە لەوێش هەر هەمان نرخە و لێرە بە خواستى خۆیان کۆمپانیاکانى ئینتەرنێت
دیاریان کردوە و نازانین ئەو نرخانە لە کوێوە هاتوە ئێمە لەگەڵ وەزارەتى گەیاندن
چەند دانیشتنێکمان کردوە و بەردەوام لەسەر هێڵین بۆ ئەوەى بتوانین ئەو بابەتە
رێکبخەینەوە و ئەو باجە بگەڕێتەوە بۆ خەزێنەى دەوڵەت.
سبەی: بەپێی بڕیارەکە ئێوە وەک بەڕێوەبەرایەتى گشتى باجەکان و خانوبەرەى میرى
لایەنى راسپێردراون بۆ وەرگرتن و کۆکۆدنەوەى ئەو باجانە،
هیچ رێنماییەک یان بڕیارێتان هەیە بۆ وەرگرتنى ئەو باجانە و میکانزیمی وەرگرتنی؟
کەمال وەرتی: ئێمە لە هەرێمى کوردستان یاساى بودجەى فیدراڵیمان هەیە و پشتمان پێ بەستوە،
بۆ وەرگرتنى باجى فرۆشراو لە هۆتێل و چێشتخانەى سەرو چوار ئەستێرە ئەوە لە عێراق
هەیە و یاسا هەیە و بودجەى فیدراڵى باسى کردوە، لەبارەی ئۆتۆمبێلى گرانبەها ئەوە
لە بودجەى خۆمان دایدەنیین و بنەماى
یاسایی بۆ دادەنیین و هەمو خاڵەکانى دیکەیش بۆ وەرگرتنى باج و کۆمپانیاکانى ئینتەرنێت
هەر بودجەى فیدراڵى باسى کردوە و دەتوانین پشتى پێ ببەستین ئەوانى دیکەیش رێکخستنى
باجەکان و چاکسازییە و رێکخستنەوەى باجە نەک سەپاندن، ئەوەى رێکخستنەوە بێت بنەماى
یاسایی هەیە و کۆمپانیاکانى سیکویریتى و ژمێریارى و وردبینى نەوتییەکان بە یاسا
دەبێت باج بدەن و بڕیارێکى تایبەت لە ئەنجومەنى وەزیرانەوە دراوە و بڕیارەکەى پێشو
هەڵدەوەشێتەوە کە لە باج بەخشراون و کۆمپانیا بیانییەکانیش دەبێت باج بدەن.
سبەی: لە دواى ساڵى
(2014) و سەرهەڵدانى قەیرانى دارایی، حکومەتی هەرێم کۆمەڵێک بڕیار و رێنمایی
دەرکردوە بۆ وەرگرتنى باج و رسومات و هەندێکى زیادکراوە و هەندێکى رێکخراوەتەوە،
بەڵام وەک دەڵێن لە ئەرزى واقعدا کاردانەوەکەى هێشتا دیار نییە و هێشتا موچە دوا
دەکەوێت، ێشتا لێبرێن هەیە پێشبینیى دەکەیت ئەم بڕیارە نوێیانە چی لەسەر ژیانی
خەڵک دەگۆڕێت؟
کەمال وەرتی: لەبەر ئەوەى کوردستان هەمیشە لە قەیراندا بوە بەرنامە دادەنێیت لە حاڵەتێکى
ئاسایی ئێمە بەرنامەمان لە کاتى ئاساییدا دانابو، بەڵام بەهۆى کۆرۆناوە هەمو
بەرنامەکانمان پەکیکەوت و پێشتریش شەڕى داعش بو، واتا کە بەرنامە دادەنرێت ئەو
نەخشە رێگایە و ئەو روئیایەى کە داتناوە لەناکاو شتیکى بەسەردا دێت لە نیوەى رێگا
پەکت دەکەوێت ئەگەر لە کەشێکى ئاسایدا جیبەجێبکرایە شتێکی دیکە دەبو، هەرچەندە
داهاتەکانى باج زۆر رێکخراونەتەوە و زۆر زیادى کردوە بێ ئەوەى ئێمە دەستکارى
یاساکان بکەین ئەگەر تەماشا بکەین باجی سەر کۆمپانیاکان هەر (15%)ـە و نەبوە بە
(20%) ئەو بڕەش لە قازانج وەردەگیرێت، لە موڵک و عەقار هەر (9%)ـە، بێئەوەى
دەستکارى بڕەکەی بکەین یاساکەمان رێکخستوەتەوە و رێگریمان لە خۆدزینەوە لە باج کردوە
رێکارەکانى دادگا و یاسامان گرتوەتەبەر بۆ وەرگرتنەوەی باجە کەڵکەبوەکان، ئەگەر
ئەمانە وەک خۆى جێبەجێ بکرێن لە داهاتویەکى نزیک پێویستییەکانى ناوخۆمان
پڕبکەینەوە، ئەگەر هاتو کەشەکە ئاسایی بو و بڕیارەکانیش وەک خۆیان جێبەجێ بکرێن.
سبەی: سەرەڕاى ئەو
بڕیارانەى کە هەیە، بەڵام هێشتا بەشێکى کۆمپانیاکان و بازرگانەکان خۆیان دەدزنەوە
و رێگاى جیاوازیان هەیە بۆ خۆدزینەوە لە باج، بۆ قۆناغی داهاتو چی میکانیزمیک
گیراوەتەبەر بۆ ئەوەى کۆمپانیاکان ملکەچ بکرێن باج بدەن؟
کەمال وەرتی: ئێمە هەمو رێگایەک دەگرینەبەر و خەریکین سیستمێکى داتا بەیس دادەمەزرێنین
بۆ ئەوەى لە هەر شوێنێک و لە هەر لایەنێک و کۆمپانیایەک خۆدزینەوە لە باج هەبو
بەپێى یاسا مامەڵەى لەگەڵ دەکەین، تەنها ساڵى رابردو زیاتر لە (100) کۆمپانیا
دراونەتە دادگا و هەموشیان لێپرسینەوەیان لەگەڵ کراوە، خەڵک هەیە گیراوە و
لێپرسینەوەیان لەگەڵ کراوە، بۆیە ئێمە هەمو رێکار و میکانیزمیکى یاسایی و ئیدارە
دەگرینەبەر بۆ ئەوەى سنورێک دابنێین، چونکە بابەتى کۆمەڵایەتى و سیاسى و ئابورى بە
ئاسانى قەڵاچۆ ناکرێت پێویستى بە کات و پشو دریژى و نەخشە ریگا و جدیەت و ئیرادە هەیە
پێویستە هەموى بە یەک چاو سەیر بکرێت، ئەوەى هەیە خۆشبەختانە هەم وەزیرى دارایی و
هەم ئەنجومەنى وەزیران هەمویان لەسەر خەتن بۆ ئەوەى ئەو بابەتە رێکبخرێتەوە چونکە
ئەو بابەتە فریادڕەسە بۆ ئەوەى هەرێمى کوردستان لەو قەیرانە بپارێزێت و بتوانین
لەسەر پێی خۆمان بوەستین و پیویستمان بە خەڵکانى دیکە نەبێت.
سبەی: رێگایەکی
دیکەی خۆدزینەوە لە باج کۆمپانیاکانى بواری وەبەرهێنانن، پێشتر پڕۆژەیەکیان
وەردەگرت چەندین ساڵ بە ناوى ئەو پڕۆژەیەوە کەرەستەى بیناسازیان دەهێنا و باجیان
نەدەدا بە حکومەت ئێستاش بڕگەیەکى بڕیارە نوێیەکە تایبەتە بەو بوارە، ئەمە بەپێى
یاسای وەبەرهێنان مامەڵەى لەگەڵ دەکەن یان یاساکە پێویستى بە دەستکاریی و
هەموارکردنە؟ چۆن ئەم دەرچەیە دادەخەن؟
کەمال وەرتی: کێشەکە کۆسپ و ئاستەنگى یاسایی هەیە، یاساى وەبەرهێنان شتەکانى بە رونى دیاریکردوە،
بەڵام بەهۆى ئەم قەیرانەوە ئێمە دەبێت لەگەڵ ئەو کارگە گەورانە دابنیشین بۆ نمونە کارگەى
چیمەنتۆکە و کارگەى شیش و ئەو کارگە گەورانەى کە بەرهەمی ناوخۆیین، ئەو
کارگانە کەرەستەکان دەهێننە هەرێمى کوردستان بێ ئەوەى باج بدەن، لەهەمانکاتدا (10)
ساڵیش لە باجدان دەبەخشرێت بەپێى یاساى وەبەرهێنان، ئەوە دەبێت رێکبخرێتەوە و
بەشێک لەو قازانجانە دەبێت بیدەنە حکومەت لەو قەیرانەدا ئەگەرنا حکومەت ناتوانێت
چیتر پارێزگارییان لێبکات، بەلایەنى کەمەوە ئەو کەرەستە خاوانەى کە لە دەرەوە دێنە
ناو هەرێمى کوردستانەوە دەبێت باج و رەسمى گومرگیان لێ وەربگرێت و بیانهێنێتە ناخۆ ئەگەر بەشێک لەو داهاتەى هەیانە نەدەن بەحکومەت.
سبەی: بەپێی خەمڵاندن و پێشبینی ئێوە، ئەگەر ئەم باجانە بدرێت بەحکومەت چەند
داهات بۆ خەزێنەی حکومەت دەگەڕێتەوە؟
کەمال وەرتی: ئەو بڕەى کە خەمڵێنراوە و ئەگەر وەک خۆى بگەڕێتەوە بەتایبەت لە
بوارەکانی گەیاندن و کۆمپانیاکانی نەوت لەنێوان (30 بۆ 40) ملیارە، بەڵام لە کۆتاى
ساڵ ئەوە دەردەکەوێت، چونکە باج وەرگرتن زیاتر لە کۆتایی ساڵە تەنها باجی فرۆشتنە
کە مانگانە وەردەگیرێت کە ئەوانیش شوێنە گەشتیارییەکانن و زۆربەیان پلەکەیان هێناوەتە
خوارەوە بۆئەوەى خۆیان لەباج دان بدزنەوە، بەڵام ئێنە لەگەڵ وەزیرى شارەوانی لەسەر
خەتین بۆ ئەوەى بتوانین باج رێکبخەینەوە، ئەگەر شوێنێک چوار ئەستێرەبێت ناتوانێت بڵێ
سێ ئەستێرەم، دەبێت پێوەر هەبێت بەڵام ئایا تا چەند دەتوانین وەکو خۆى جێبەجێ بکەین
لە کاتێکدا کۆسپی گەورەمان لەبەردەمدایە و قورسە،.
سبەی: (60) رۆژ دانراوە بۆ جێبەجێکردنی ئەم بڕیارە؟ ئێستا گەشتونەتە کوێ
دەتوانن لەوادەی خۆیدا جێبەجێی بکەن؟
کەمال وەرتی: لەبوارەکانی چێشتخانە و ریسۆرانت رێنماییمان داناوە، لەبوارى
گواستنەوە و گەیاندن کۆبوینەتەوە، باجی کۆمپانیا نەوتییەکان جێبەجێ کراوە، کۆمپانیاکان
و کارمەندانی بیانی جێبەجێ کراوە، زۆربەى خاڵەکانی جێبەجێ کراوە و هەندێکیشی قورسە
و ئاسان نیە، بەتایبەتی لەگەڵ بەغدا کە میکانیزمی نییە و قورسە قەناعەتیان پێ بکەى
بەشێک لەو داهاتی باجە بگەڕیتوە بۆ هەرێمی کوردستان، ئەوەى پەیوەندی بە ئێمەوە هەبێت
جێبەجێی دەکەین و بەتەنیاش جێبەجێ ناکرێت پێیوستە وەزارەتە پەیوەندیدراەکان بێنە سەرخەت
و هاوکاریمان بکەن بۆئەوەى بتوانین ئەو بڕیارنە وەکو خۆى جێبەجێ بکەین.
سبەی: چۆن
بتوانرێت ئەو بەربەست و رێگرییانە لاببرێت؟
کەمال وەرتی: سەرۆکی حکومەت و وەزیرى دارایی لەسەر خەتن بۆئەوى بڕیارەکان وەکو
خۆى جێبەجێ بکرێت و پێمانوایە چاکسازى لە کەرتەکانی نەوت و باج و گومرگی دەتوانن لەو
قەیرانەى هەرێمی کوردستانی تێکەوتوە رزگار بکەن.
سبەی: قسەیەک باوە
کە دەڵێن بەشێک لە بڕیارەکانى حکومەت وەک تۆڕ وایە و ماسییە بچوکەکان دەگرێت و
گەورەکان دەرباز دەبن، بوارى ئەوە ماوە یان ئەم بڕیارە دادپەروەرى دروست بکات؟
کەمال وەرتی: ئەو بڕیارە بۆ
گەورەکانە نەک بۆ خەڵکی هەژار، چونکە خەڵکی هەژار نە کۆمپانیای گەیاندنی هەیە نە
کۆمپانیای نەوتی هەیە، نە هۆتێلی چوار و پێنج ئەستێرەى هەیە، ئەو تۆڕە دانراوە بۆ
بەدیهێنانی دادپەروەرى و جێبەجێکردنی سەروەرى یاسا و چەسپاندنی بنەماکانی مەدەنیەتە
لە هەرێمی کوردستان بۆ ئەوەى حوکمی یاسا جێبەجێ بکرێت و کەس بەدەر نەکرێت، هیچ کەسێکیش
حەسانەى نەبێت بۆ گەڕاندنەوەى مافی بەشخوراوانی خەڵکی هەرێمی کوردستان و خەڵکی زوڵم
لێکراوى هەرێمی کوردستانە بۆ ئەوەى بتوانن لەکانی خۆى هەم خزمەتگوزرى و هەمیش لە کۆتایی
مانگ موچە بۆ کارمەندانی حکومەت دابین بکرێت، لەبەرئەوە هیچ کەسێک پارێزبەندی
نییە و هەرکەسێک فێڵ بکات دەیدەینە بە دادگا.